Procedura cyberprzemoc

Procedura postępowania

w przypadku stwierdzenia stosowania cyberprzemocy

w Zespole Placówek Integracyjnych w Kowali

     Cyberprzemoc to inaczej przemoc z użyciem mediów elektronicznych – przede wszystkim Internetu i telefonów komórkowych. Do działań określanych jako cyberprzemoc  zalicza się m.in:

1. Robienie komuś zdjęć lub rejestrowanie filmów bez jego zgody,

2. Publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci,

3. Podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli.

Ujawnienie przypadku cyberprzemocy

Niezależnie od tego, kto zgłasza przypadek cyberprzemocy, procedura interwencyjna obejmuje:

1. udzielenie wsparcia ofierze przemocy,

2. zabezpieczenie dowodów i ustalenie okoliczności zdarzenia,

3. wyciągnięcie konsekwencji wobec sprawcy przemocy.

Ustalenie okoliczności zdarzenia.

1. Wszystkie przypadki przemocy, a więc także przemocy z wykorzystaniem mediów elektronicznych powinny zostać właściwie zbadane, zarejestrowane                                        i udokumentowane.

2. Jeśli wiedzę o zajściu posiada nauczyciel nie będący wychowawcą, powinien przekazać informację wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora.

3. Pedagog szkolny, psycholog szkolny i dyrektor wspólnie z wychowawcą powinni dokonać analizy zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie.

4. Do zadań szkoły należy także ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych świadków.

5. Nauczyciel informatyki w procedurze interwencyjnej, o ile to możliwe, zabezpiecza dowody i ustala tożsamość sprawcy cyberprzemocy

Zabezpieczenie dowodów

1. Wszelkie dowody cyberprzemocy powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane.

2.  Należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz, jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e-mail, numer telefonu komórkowego, itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści czy profil.

Sposoby rejestracji dowodów cyberprzemocy:

·         telefon komórkowy (nie wolno kasować wiadomości, trzeba zapisywać zarówno te tekstowe jak też zdjęcia, nagrania z dyktafonu czy filmy)

·         komunikatory (w niektórych serwisach jest możliwość zapisywania rozmów w tzw. archiwach. Jeżeli nie ma takiej możliwości, można rozmowę skopiować do edytora tekstowego i wydrukować).

·         strona WWW (można zapisać widok strony przez naciśnięcie klawisza PrintScreen, a następnie wykonać operację Wklej w dokumencie Word lub Paint.

·         e-mail (trzeba zapisać wiadomość i to nie tylko treść, ale całą wiadomość, ponieważ może to pomóc w ustaleniu pochodzenia wiadomości).

Jak zidentyfikować sprawcę ?

• świadkowie – inni uczniowie mogą posiadać informacje na temat autora obraźliwych tekstów,
• kontaktowi z dostawcą usługi internetowej - który to może zablokować konto agresora,
•  kontaktowi z operatorem sieci komórkowej w przypadku gdy numer jest zastrzeżony. 
• w przypadku gdy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, należy skontaktować się z dostawcą usługi w celu usunięcia z sieci kompromitujących materiałów.
• w przypadku gdy zostało złamane prawo, a tożsamość sprawcy nie udało się ustalić należy bezwzględnie skontaktować się z policją.

Działania wobec sprawcy cyberprzemocy

1. należy ustalić okoliczności zdarzenia, czyli rodzaj materiału, sposób rozpowszechniania i ustalenie sprawcy. 

2. zabezpieczeniu dowodów. 

3. powiadomienie pedagoga szkolnego i dyrektora.

W przypadku gdy sprawca jest nieznany:

• bezzwłocznie należy przerwać akt cyberprzemocy (zawiadomienie administratora celem usunięcia materiału), 
• powiadomić policję.

Sprawcą jest uczeń szkoły:

1. Rozmowa z uczniem-sprawcą przemocy o jego zachowaniu:

·         cel rozmowy ustalenie okoliczności zajścia;

·         sprawca otrzymuje jasny i zdecydowany komunikat o tym, że szkoła nie akceptuje żadnych form przemocy;

·         omówienie z uczniem skutków jego postępowania i poinformowanie o konsekwencjach za postępowanie;

·         sprawca powinien zostać zobowiązany do zaprzestania swojego działania i usunięcia z sieci szkodliwych materiałów;

·         określenie sposobów zadośćuczynienia wobec ofiary cyberprzemocy;

·          jeśli w zdarzeniu brała udział większa grupa uczniów, należy rozmawiać z każdym z nich z osobna;

·         nie należy konfrontować sprawcy i ofiary cyberprzemocy.

2. Powiadomienie rodziców ofiary oraz rodziców sprawcy o zachowaniu dziecka:

·         rodzice sprawcy zostają poinformowani o przebiegu zdarzenia i z decyzją w sprawie dalszego

·         postępowania oraz podjętych przez szkołę środkach dyscyplinarnych wobec ich dziecka;

·          podpisanie kontraktu dla dziecka, określającego zobowiązania ucznia oraz konsekwencje

·         nieprzestrzegania przyjętych wymagań i terminy realizacji zadań zawartych w umowie.

3. Podjęcie dalszych działań:

·         wyciszenie emocji,

·         ponowna integracja klasy,

·         włączenie uczniów w działania

4. Monitorowanie sytuacji
5. Należy otoczyć opieką także świadków zdarzenia uczestniczących w ustalaniu przebiegu zajścia.

·         Ważne jest, by w wyniku interwencji nie narazić ich na zemstę i groźby ze strony sprawcy.

·         Osoba, której uczeń zaufał, informując o jakimkolwiek akcie przemocy, a więc także cyberprzemocy, ma obowiązek postępować tak, by swoim zachowaniem i działaniem nie narazić świadka zgłaszającego problem.

6. Nie konfrontować ofiary ze sprawcą.

Zastosowanie środków dyscyplinarnych wobec sprawcy cyberprzemocy. 

Cyberprzemoc podlega sankcjom określonym przez szkołę. Szkoła stosuje następujące konsekwencje:

• Nagana Dyrektora szkoły – obniżenie oceny zachowania semestralnej lub rocznej.
• Ocena naganna za zachowanie na dany semestr.
• W przypadku braku współpracy – skierowanie sprawy na policję.

Działania wobec ofiary cyberprzemocy

1. Wsparcie psychiczne:

Podczas rozmowy z uczniem - ofiarą cyberprzemocy: 

• Zapewnij go, że dobrze zrobił mówiąc Ci o tym, co się stało. 
• Powiedz, że widzisz i rozumiesz, że jest mu trudno ujawnić to, co go spotkało. 
• Powiedz mu, że nikt nie ma prawa tak się zachowywać wobec niego. 
• Zapewnij go, że szkoła nie toleruje żadnej formy przemocy i że postarasz się mu pomóc uruchamiając odpowiednie procedury interwencyjne. 
• Bądź uważny na pozawerbalne przejawy uczuć dziecka - zażenowanie, skrępowanie, wstyd, lęk, przerażenie, smutek, poczucie winy.
• Porada:

Poradź uczniowi, aby:

·         Nie utrzymywał kontaktu ze sprawcą, nie odpowiadał na maile, telefony, itp.

·         Nie kasował dowodów: e-maili, sms-ów, mms-ów, zdjęć, filmów i przedstawił je Tobie lub innej osobie dorosłej.

·         Zastanowił się nad zmianą swoich danych kontaktowych w komunikatorach, zmianą adresu e-mail, numeru telefonu komórkowego, itp.

·         Jeśli korzysta z komunikatora, to ustawił go tak, żeby nikt spoza listy kontaktów nie mógł się z nim kontaktować. 

3. Monitoring:

·         monitorować sytuację ucznia sprawdzając, czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania przemocowe bądź odwetowe ze strony sprawcy. 

·         poinformować rodziców dziecka będącego ofiarą cyberprzemocy o problemie

·         przedstawić rodzicom kroki, jakie zostały podjęte w celu wyjaśnienia zajścia oraz zapewnienia bezpieczeństwa poszkodowanemu uczniowi, 

·         jeśli to wskazane, zaproponować rodzicom i dziecku pomoc specjalisty (psychologa, pedagoga).

Sporządzenie dokumentacji z zajścia:

     Pedagog szkolny, psycholog szkolny zobowiązany jest do sporządzenia notatki służbowej z rozmów ze sprawcą, poszkodowanym, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia.

    Dokument powinien zawierać datę i miejsce rozmowy, personalia osób biorących   w niej udział i opis ustalonego przebiegu wydarzeń.

Procedury postępowania w przypadku stwierdzenia stosowania cyberprzemocy:

 1. Jeśli rozmowa przebiegała w obecności świadka (np. wychowawcy) powinien on podpisać notatkę po jej sporządzeniu.

2. Jeśli zostały zabezpieczone dowody cyberprzemocy, należy je również włączyć do dokumentacji pedagogicznej (wydruki, opis, itp.).

Współpraca szkoły z policją i sądem rodzinnym:

     Praca wychowawcza i profilaktyczna szkoły polega między innymi na utrzymywaniu kontaktów z przedstawicielami organów ścigania oraz z sądem rodzinnym. Większość przypadków cyberprzemocy nie wymaga powiadamiania policji czy sądu rodzinnego     i powinna być rozwiązywana przy użyciu dostępnych szkole środków wychowawczych.

    Istnieją jednak sytuacje, gdy konieczne staje się zgłoszenie sprawy do sądu rodzinnego, a mianowicie:

1. jeśli rodzice sprawcy cyberprzemocy odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a uczeń nie zaniechał dotychczasowego postępowania, dyrektor szkoły powinien pisemnie powiadomić o zaistniałej sytuacji policję lub sąd rodzinny, szczególnie jeśli do szkoły napływają informacje o innych przejawach demoralizacji dziecka;

2. gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki wychowawcze (rozmowa                   z rodzicami, konsekwencje regulaminowe wobec ucznia, spotkania z pedagogiem/psychologiem itp.), a ich zastosowanie nie przynosi pożądanych rezultatów, dyrektor powinien zwrócić się do sądu rodzinnego z wnioskiem o podjęcie odpowiednich środków wynikających z Ustawy o postępowaniu z nieletnimi.

3. w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia policję należy wezwać natychmiast.